Opvallend eerbetoon aan een andere Hollandse stad
In de rubriek Straattaal gaan we op pad om meer te weten te komen over Leidse geografie. Welke betekenis heeft de naam van de straat, wijk of park? Wat is de geschiedenis? Wie wonen er? Deze week: de Haarlemmerstraat.
Door: Eric Hoenson
Leiden is niet gul met eerbetoon aan andere steden. We hebben geen Amsterdamse plein, Rotterdamse singel of Eindhovenlaan. Slechts als het heel functioneel is wil Leiden aan andere plaatsen denken, zoals de Voorschoterweg, het Utrechtse Jaagpad of de Haagweg, al is die laatste een beetje een slappe afkorting van onze trotse hofstad.
Nodig
Een uitzondering vormt echter de Haarlemmerstraat, die een kilometer lang door het centrum loopt. Vreemd genoeg leidt deze weg helemaal niet naar boven waar Haarlem ligt. Leiden kent daarvoor de Haarlemmerweg.
Toch is de weg wel een verwijzing naar een oude route naar Haarlem. Ooit liep er een weg van de afgebroken Haarlemmerpoort via de verdwenen dorpjes Poel en Vijfhuizen via het oude dorp Oegstgeest en Sassenheim uiteindelijk naar Haarlem.
De straat is als de onhandelbare succes-spits in een kampioenselftal. Je hebt hem nodig, maar het vergt steeds een aanpassing om hem zo goed mogelijk te benutten. Daarom wordt er regelmatig flink gesleuteld aan de belangrijke Leidse 'koopgoot'. Dus wordt bestrating aangepakt, verlichting vernieuwd en wetgeving wat betreft gevelreclame aangepast. Momenteel wordt de sfeer van de straat teruggebracht naar begin vorige eeuw, inclusief nostalgische lantarens en een suggestieve stoep aan de zijkanten.
Drukte
Naast de winkelfunctie, landelijke ketens wisselen af met de laatste plaatselijke ondernemers, heeft de straat ook een duidelijke woonfunctie, overigen vrijwel allemaal boven de winkels, op het stille gedeelte na. Hier wonen studenten, werkende jongeren en authentieke Leidenaars gebroederlijk naast elkaar. Gezinnen zijn er niet te vinden. Een voorliefde hebben ze gemeen: ze houden van drukte. Want sinds de winkels per 1 januari 2012 elke dag open mogen zijn, zijn er geen rustige momenten meer in de straat. 's ochtends de vrachtwagens. 's middags het winkelend publiek en 's avonds de stappers. Niet ideaal voor ouderen, maar een van de bekendste Leidenaren, Peter Labrujère, houdt het er al zijn hele leven vol.