Lugubere naam voor chique plek
In de rubriek Straattaal gaan we op pad om meer te weten te komen over Leidse geografie. Welke betekenis heeft de naam van de straat, wijk of park? Wat is de geschiedenis? Wie wonen er? Deze week: Het Galgewater.
door Eric Hoenson
De verschrikkingen van IS schokten de westerse wereld, maar ooit was het hier ook geen pretje op het gebied van het straffen van criminelen en andersdenkenden. In de Middeleeuwen en later stond de doodstraf op de meest uiteenlopende misdrijven. Afhankelijk van het type misdrijf en de stand van de veroordeelde kon de doodstraf op verschillende manieren worden voltrokken. De galg was daarbij een logische keuze voor mensen die weinig geld hadden.
Ook in Leiden werd de doodstraf veelvuldig uitgesproken. In open karren werden de veroordeelden naar een plein in het centrum vervoerd, alvorens het vonnis werd geveild. Het vaak massaal opgekomen publiek keek van afstand toe.
Het lichaam van het slachtoffer ging na afloop niet met de familie mee, maar werd even ten westen buiten de stad opgehangen, speciaal langs het water waarover veel mensen reisden. Het diende ter afschrikking voor bewoners en bezoekers van de stad. De naam Galgewater is door het volk verzonnen. Daar was geen straatnamencommissie voor nodig.
Hoe luguber de straat ook ooit was, nu is het er chic wonen in een schitterende ambiance. De appartementen aan de kant van het Noordeinde zijn met vraagprijzen van vier ton voor een gemiddelde Leidenaar wellicht nog te betalen, aan de overkant zijn de huizen al snel goed voor een miljoen euro.
Het is een van de meest gefotografeerde plekken van Leiden. Er liggen een boel historische boten, en woonboten, en het voormalige atelier van Rembrandt. Een bijzonder gebouw is de voormalige abortuskliniek. Maar ook van dit ietwat lugubere verleden is niets meer terug te vinden.