Een kwart eeuw lief en leed voor Leids salsa-icoon
dans n Dansschool Dos Bailadores aan de Perzikweg 2. De grote zaal ademt de sfeer uit van een ontmoetingsplek. Bij het inrichten van de zaal is duidelijk nagedacht over het sociale aspect van dansen. Er is een gezellige bar en aan de zijkant zijn er comfortabele zitjes. De aankleding is Caribisch. De kleine zaal van Dos Bailadores ('Twee Dansers') heeft meer weg van een traditionele danszaal: een vloer en een spiegelwand. Eigenaresse Monique Struch vertelt in de grote zaal over de afgelopen 25 jaar, de ziekte van haar partner Leo en de toekomst.
Door Rien van Vliet
Ik leef, ik voel, ik dans
'Ik kom minder toe aan dansen maar mijn nieuwe rol is zeker een uitdaging
Dos Bailadores zag het levenslicht tijdens het Leidens Ontzet van 1992 waar Curaçaoënaar Leo Martina bij Café de Bonte Koe de salsa danst en op het idee komt een dansschool te openen. De kiem van de opmars van de salsa in Nederland was gelegd. Zo populair als de salsa nu is, zo onbekend was de dans in Nederland toen.
Een maand na het besluit van Martina, ontmoet hij in café De Tregter Monique. "De Tregter organiseerde een salsa-avond en tijdens het dansen werd ik opeens in de armen van Leo gemanoeuvreerd. Er was direct een blik van herkenning tussen Leo en mij, een vorm van ultieme chemie."
Ruim een jaar later werd Monique zakenpartner. "Leo had nooit eerder les gegeven, was volledig autodidact. Hij leerde mensen niet mechanisch te bewegen, maar de salsa te voelen. Hij was enorm gepassioneerd en charismatisch en kreeg zo veel mensen aan het dansen." Monique, die als klein meisje al een beroemde balletdanseres wilde worden, was niet onbekend met de salsa: zij had na haar studie in Leiden drie maanden lang les gehad van de salsa-leraar Ewald Chocolaad.
Elisabethziekenhuis
Na een opstartfase krijgt Dos Bailadores op de Middelstegracht 8 een vaste plek, in het voormalige Elisabethziekenhuis, waar zij 11 jaar zouden blijven alvorens naar de Perzikweg te verhuizen. Leo en Monique zetten salsa op de (Nederlandse) kaart. Het is voor hen het begin van een reis door de wereld van salsa, letterlijk en figuurlijk. Het duo bezoekt onder meer Cuba en Puerto Rico en doet met succes mee aan internationale salsawedstrijden. Zij ontmoeten grootheden als Oscar de Leon, Celia Cruz en Jose Alberto El Canario. In 1997 vertegenwoordigen zij Nederland op het eerste salsa-wereldcongres in Puerto Rico.
Monique: "In Puerto Rico ontdekten we dat we een totaal andere salsa dansten dan de rest van de wereld. Onze salsa werd beïnvloed door de Antilliaanse stijl. Het waren fantastische reizen. Op Cuba bijvoorbeeld hebben wij bij mensen thuis les gehad terwijl de muziek van krakende platen kwam."
The fun of dancing
Leo en Monique voegen Braziliaanse dansen aan hun repertoire toe. De creatieve geest Martina bedacht allerlei evenementen om de salsa te promoten en haalde als eerste buitenlandse docenten naar Nederland. In Leiden organiseerden Leo en Monique regelmatig dansfeesten. Al snel breidt de salsadansschool zich uit met meerdere stijlen: Braziliaanse zouk, Argentijnse tango, Angolese kizomba maar ook salsalessen voor mensen met Parkinson. Solodansen zoals dancehall, afrohouse, zumba, samba, buikdansen èn communicatietrainingen gebaseerd op Caribische dans voor bedrijven behoorden later ook tot het lesaanbod.
Voor Martina stond het plezier, the fun of dancing, altijd voorop. In 2015 sloeg echter het noodlot toe: Leo bleek ongeneeslijk ziek. Hij kon nog wel zijn droom verwezenlijken: Caribbean Kingsday' in Leiden. Op 27 april 2015 danst Martina zijn laatste dans, met Monique uiteraard. "Niemand mocht weten dat hij ziek was. Leo was ernstig verzwakt en danste maar kort met mij. Na afloop stak hij zijn hand op waarmee hij wilde zeggen dat dit zijn laatste keer op de dansvloer was."
Enige tijd later overleed Martina. "Het was zo druk die laatste maanden om Caribbean Kingsday te realiseren dat we amper tijd hadden om gesprekken te voeren. Dat ervaar ik achteraf zeker als een gemis." Met het overlijden van Martina verloor Monique niet alleen haar soulmate maar ook een onvervangbare danspartner.
Nieuwe rol
Monique werd geconfronteerd met een enorme omschakeling in haar leven. "Ik viel in een gat maar gelukkig kwamen de juiste mensen op mijn pad." Monique runt het bedrijf nu alleen en is veel meer een manager dan een docent. "Ik kom minder toe aan dansen maar mijn nieuwe rol is zeker een uitdaging."
Zij kan rekenen op een ervaren team docenten. Voor Monique staat het plezier van het dansen nog steeds voorop. Er worden naast de lessen ook regelmatig Caribische dansfeesten gehouden. Dat maakt Dos Bailadores meer dan alleen een dansschool. Het is een mulitculturele ontmoetingsplaats, zoals Monique en Leo voor ogen hadden.